Kaynak: Econtwist's BlogYazı şurada:
Hindenburg kehaneti
Hindenburg, 6 Mayıs 1937'de New Jersey'de yanarak düşen zeplinin adıymış. O zeplin için o zamanlar "asla yanmaz, asla düşmez" falan deniyormuş. Aynen Titatinc için "asla batabilemez", sesten hızlı uçan Concorde için "asla düşmez" dendiği gibi. Ama, bilindiği üzere, bir zamanlar bazılarınca "asla olamaz" denen o ihtimallerin hepsi gerçekleşmiş!
Çok küçük ihtimalli birçok durumun aynı anda gerçekleşmesi sonucu Hindenburg zeplininin düşmesi, bir teknik analiz yöntemine isim vermiş. Erdal Şafak'ın yazısında aktardığına göre;
"Wall Street'te genel trendin yükseliş yönünde olduğu herhangi bir seansta işlem gören hisse senetlerinin en az yüzde 2.2'si son 52 haftanın en yüksek değerine ulaşırsa, yine aynı seansta hisse senetlerinin yine en az yüzde 2.2'si son 52 haftanın en düşük değerine inerse, yandı külüm keten helva!"Bunlar gerçekleşirse ne oluyormuş? 36 gün içinde, %25 ihtimalle "çok güçlü bir deprem" oluyormuş. Erdal Şafak'ın yazısında yok ama başka bir yerde %41 ihtimalle de "panik satışlar" olduğunu okudum. Yani %25 ihtimalli olan panik satış ötesi bir çöküş.
Peki bu Hindenburg kehaneti en son ne zaman gerçekleşmiş? 13 Ağustos 2010'da, yani 18 gün önce!
"13 Ağustos'ta Wall Street'te bu kehanet gerçekleşti: O gün New York Borsası'nda işlem gören hisse senetlerinin yüzde 2.9'u son 52 haftanın en yüksek değerine ulaştı, yüzde 2.6'sı da son 52 haftanın en düşük değerine indi."
Eğer takvim günü hesabı sayılırsa önümüzdeki 18 gün içinde (19 Eylül 2010'a kadar) işlem günü sayılırsa da 27 Eylül 2010'a kadar ABD borsalarında ciddi bir çöküşün başlama ihtimali hayli yüksekmiş.
Fazla uzun değil, bekleyip göreceğiz!
Erdal Şafak bunları nasıl olsa yabancı basından bi yerden almıştır diye düşünerek Hz Google'a sorunca, son haftalarda bu konuda yazılmış binlerce blog yazısına ve gazete haberine rastladım. WSJ bile bunu haber yapmış!
Öncelikle, Hindenburg kehanetinin şartları sadece yıllık ortalamalarda en düşük ve en yükseğin aynı gün bolca bulunması değil, toplam beş kriter varmış ve bazı blog yazılarına göre bu beş kriterin hepsi gerçekleşmiş!
Ayrıca kritik oranın %2.2 değil, %2.5 olduğunu söyleyenler de var. Zaten bu kriterlerin gerçekleşme tarihi de 13 Ağustos değil, 12 Ağustos imiş! (Bu durumda vade 26 Eylül'e geriler!). dahası, 36 gün, kehanetin gerçekleşmesi çin değil, hareketin teyit edilmesi çin öngörülen süreymiş! %25 ihtimalli hareket, 120 gün içinde oluyormuş!
Sanırım sayın Şafak tek kaynağa bakmış ve yanlış tercüme etmiş haberini yazarken.
Diğer taraftan bazıları (her zaman olduğu gibi) bu indikatöre pek itibar etmiyorlar. İtibar etmeyenlere göre, bu kriterlerin kabul edilmesi için, mesela bir ay içinde en az üç kez gerçekleşmesi lazımmış. 2008'de bu kriter 7 defa sağlanmış ve o yıl ABD borsaları 1929 buhranından beri en büyük düşüşü yaşamış. 12 Ağustos'ta gerçekleşen eğer ilk ise, (beklenen çöküş 1929'dan daha beter olduğuna göre!) önümüzdeki günlerde birkaç defa daha gerçekleşmesini beklemek gerekir. Bu durumda kehanetin tahakkuk tarihi gecikir ve o çöküşten önce (İngilizceki klasik ifadeyle) düşmeden önce daha yüksekler görülür.
Ayrıca yılın en yükseğini görenlerin sayısının, yılın en düşüğünü görenlerin sayısının iki katından fazla olmaması lazımmış.
Bu kriteri ciddiye almayanlar, henüz geliştirilme aşamasında olan ve mükemmel olmayan bir indikatör olduğunu belirtiyorlar ve kendi kendini doğrulayan kehanet olarak nitelendiriyorlar. Bazılarına göre ise, bütün piyasa formasyonları arasında en çok korkulan patern bu.
Bütün bu yazıları okuduktan naçizane kanaatim, bahsedilen etkinin mutlaka gerçekleşeceği (%25 falan değil, %100!) ama bahsedilen sürede gerçekleşmeyeceği. Zira balon çok büyük ve patlamasıın geciktirilmesi için şapkadan tavşanlar çıkarılmaya devam edecek. Ta ki, tavşan ya da şapka kalmayıncaya kadar! Dolayısıyla kanaatim, bu seferkinin çok büyük olması nedeniyle defalarca teyitten sonra (dolayısıyla) daha uzun sürede ama mutlaka gerçekleşeceği yönünde. Bekleyip görelim!
* * *
Sahi, "asla olmaz" denen başka neler var günümüzde? Doların rezerv para niteliğini kaybetmesi? ABD hegemonyasının çökmesi?... "Asla olmaz" mı?
Kayıtlar
