6 Eylül 2011 Salı

Flash haber: İsviçre Frankı Euro'ya sabitlenmiş!

Az önce geçen bir habere göre, İsviçre Merkez Bankası (SNB), Euro/İsviçre Frankı kurunu 1.2'de sabitlemiş. Bu haberin ardından kurlar ve piyasalar hızla dalgalanmış. Zaten piyasalar son zamanlarda her vesileyle dalgalanıyor. Bir fazla, bir az farkletmez. Ama en azından bundan sonra EUR/CHF kuru istrikrarlı kalır, inşallah!

FT, SNB'nin bu hareketine "Euroquake" adını takmış! FED harıl harıl para basarken diğerlerinin boş durması ayıp oluyordu. Şimdi SNB'nin de karşılıksız Frank basmak için yeni bir mazereti oldu. "Napalım, pariteyi 1.20'de tutmak için "ne gerekiyosa yapıcam" diye söz verdim, onun için basıyorum valla billa" diyerek basabilir karşılıksız frankları.

Peki bu karşılıksız frankları ne için basacak? Karşılıksız basılmış euro ve dolarları elinden çıkarmak isteyenlerin verecekleri başka kağıt paraları almak çin! O kağıt paraları alınca ne yapacak? Gidecek İtalya, İspanya, hatta Yunanistan gibi ülkelerin bastıkları devlet tahvillerini (yani başka kağıt parçalarını!) satın almak için kullanacak. Yeterince kafa karıştırucı mı? Kısaca, herşeyin kağıttan (kağıttan kaplan, kağıttan ev, kağıttan yangın merdiveni...) olduğu bi dünya düşünün, aynen öyle bir şey! almanya'da 1923-24'deki hiperenflasyon sırasında memlekette para basacak kağıt kalmadığı söylenir. Yine öyle bi döneme mi gidiyoruz yoksa?

Bu arada, dünyanın rezerv parası hala, her şeye rağmen USD iken ve EUR için bazı malum AB ülkeleri yüzünden bi sürü kişi "gidici" gözüyle bakarken, neden Euro'ya peglemiş ki, dolar dururken! Tamam AB ile ekonomik ilişkileri daha fazla ama eğer Euro gidici ise, bunu bile bile yapılacak hareket mi? Yoksa "gidici" olduğu mu abartılıyor?

Ayrıca hani esnek döviz kuru her derdin devası idi, kutsaldı. İsviçre'nin bu yaptığı caiz midir, Neoklasik iktisatın kitabında? Bu gidişle, 20. yy hakim iktisat teorisinin tabularına aykırı daha çok hareket göreceğiz gibi görünüyor. Şu ekonomi bilimi hakikaten ilginç bir dönemden geçiyor. "Güvenli liman" diye dolar ve eurodan kaçanlar CHF'ye sığınıyordu. Şimdi onun da sahibi "1.20 kuru korumak için ne gerekirse yapıcam" diyor. Herşeyin kağıttan üretildii bir ortamda iddialı bir laf! Değerlerin kağıt üzerine yazarak "yaratılabildiği" bir ekonomik sistemde "piyasa"lar sever bu tür lafları yedirmeyi. İzleyelim!

Darısı USD/EUR başına!

Henüz bu çok uzak görünüyor. Zira her gün global piyasalarda triyonlarlarca dolar işlem yapılıyor bu pariteler üzerine. Birileri batarken sınırlı sayıda birileri köşe oluyor. Ama bu seviyede dalgalanmalara uzun süre zavallı dünya ekonomisinin dayanması mümkün değil. Bakalım ne zaman göreceğiz, USD/EUR sabitleme çalışmalarını.

Nitekim USD/EUR sabitliği, Robert Mundell'in global piyasaların istikrarı için son yıllarda defalarca dile getirdiği bir durum. Belki sonund aklı selim galip gelir. ama o zamana kadar çok canların/ekonomilerin yanması gerekecek anlaşılan...
Clicky Web Analytics Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 United States License.