Geçen hafta seyrettiğim Mutluluk İktisadı videosunun hemen ardından birbirine paralel yaklaşım içeren ikinci videoyu izlemek biraz ümit, biraz karamsarlık vericiydi. Ümit verici tarafı, bu işe kafa yoran ve sonuçta aynı şeyi söyleyen değişik kesimlerin bulunduğunu görmek, karamsarlık verici tarafı ise, orada anlatılan olumsuz senaryonun giderek yaklaştığını düşündürmesi!
Bence, 20. yüzyılda formal eğitim almış her standart iktisatçının izlemesi gereken bir video. Özellikle, gelişmişlik ölçüsü olarak GDP'yi anlamlı bir kavram olarak görenlerin... Zira videoda verilen örneklere göre, eğer bir ekonomide örneğin sigara tüketimi (sigara imalat sektörü) ve buna bağlı olarak sağlık harcamaları (kanser hastaları) artarsa, o ekonominin GDP'si diğer her şey sabitken sadece bu iki sektördeki harcamalar nedeniyle bile büyüyeceği için, o toplum daha gelişmiş olur! Ya da hapishanelerde yatan mahkum sayısı artarsa, Wall Street'de hisseleri işlem gören özel hapishanelerin hisselerinin fiyatı yükselir, ekonomi daha iyi durumda olur!
Keza filmde, Osmanlı'nın sanayi devrimini ıskalamasına hayıflananlar için de çok övülen sanayi devrimi ve kapitalizmin geldiği noktada daha sakin olmalarını sağlayacak zımni ipuçları da var. Zira Osmanlı klasik çağının sonlarında (her bakımdan dejenere olmadan önce), biraz da bugün yegane yöntem olarak gördüğümüz o sanayileşmenin yarınını da öngördüğü için itibar etmemişti. Osmanlının iktisadi sistemi, sanayi devrimi sonrası kurulan ve ipin ucunu kaçırmış haline kapitalizm adı verilen mevcut sisteme göre çok daha fazla sürdürülebilir idi. Ama tüfek icat olunca mertlik bozulduğu için kaybedenler, mertler oldu!
Bu videoda en çok hoşuma giden cümle şu:
"Tabiat bir diktatörlüktür (tabiatta demokrasi yoktur!) Ya tabiatın kurallarına uyarsın, ya da sıkıntı çekersin!
Kapitalizm denen model tabiatın kurallarını çiğneyerek bugüne kadar geldi. Korkarım şimdi de faturayı ödeme zamanı geliyor.
Peki Zeitgeist'in TDP ile alakası ne?
Zeitgeist 3'de, "parasal sistem ortadan kaldırılarak suç oranı %95 oranında düşürülebilir" denmiş. Zira suçların %95'i para ile alakalı suçlarmış! Nitekim, paranın olmadığı bir ortamda, tanımı gereği "zimmete geçirme" ya da para hırsızlığı gibi suçlar işlenemez!
Çözüm olarak önerilen ve Kaynak Temelli Ekonomi ("Resource Based Economy", RBE) olarak adlandırılan modelde, bırakın bugünkü çoklu itibari para sistemini, tek para bile yok! Yani RBE, TDP'den bile ileri bir model öneriyor! Onun için, TDP'ye karşı çıkanlar bi kere daha düşünmeli, bir (TDP) sıfırdan iyi olabilir, onlar için bile!
"RBE'de para yok, çünkü ona ihtiyaç yok!"
Düşünmeye değer.
Kayıtlar
