21 Ekim 2009 Çarşamba

N. Ferguson: "ABD İmparatorluğu Çöküşte"

Tahlillerini genelde beğendiğim Harvard'ın Tarih profesörlerinden Niall FERGUSON Yahoo tech-ticker'daki şu videosunda, ABD imparatorluğunun çöküşte olduğunu ve bunu geri döndürme çaresinin de olmadığını söylemiş.

Videodaki şu ifadeler dikatimi çekti:

- Çöken bir imparatorluğun çaresi yok. Bunu Çin de görüyor. Çin'in gözünde ABD, [tarihteki diğer örnekleri gibi] basitçe, çökmekte olan bir imparatorluktan ibaret.

- Problem, ABD'nin haddinden fazla borçlu olmasıdır. Eğer siz finansal sisteminizi kurtarmak için 9 trilyon borçlanmak zorunda kalıyorsanız ve şimdiden borç senetlerinizin yarısı yabancıların elindeyse, bu "yükselen bir imparatorluğun" yapacağı bir iş midir? [Güzel bir soru!]

  • [kişisel tercüme: gelecekte kazanacağını varsaydığı paraları önceden harcadı. Ama ya onları kazanamazsa: bkz. ABD]

- Bugünkü ABD, 17. yüzyıldaki İspanyol İmparatorluğu ve 20. yüzyılın başındaki İngiliz İmparatorluğuna benziyor. [Anlamayana not: yapılan benzetmedeki her ikiimparatorluk da "bir zamanlar kartaldı" ama hemen ardından battı!]

- Ekonomik değişim, = politik değişimdir.

  • Bizim kraldan çok kralcıların anlayamadığı en önemli nokta bu. Politik değişim daha yavaş olur. Ama ekonomik değişime (fakirleşmeye) rağmen politik güç değişmeden kalamaz, ekonomik güç zayıflarken politik güç korunamaz! Osmanlı'nın son yüzyılının iktisadi tarihine birazcık gözatanlar bunu gayet iyi görebilirler. Osmanlı battığı güne kadar önemli bir siyasi güçtü, nitekim o nedenle bazıları Osmanlı devletine olan saygısını, güvenini asla kaybetmedi. Ama ekonomik gücü yoktu ve sonunda politik gücünü de kaybetti. Son dönemindeki büyük kavgaların hemen hepsi, ekonomik gücü olmamasına rağmen sahip olduğu politik gücü elinden alma çabaları kaynaklıdır. Bugünlerde yavaş da olsa ABD'nin yaşadığı bundan ibarettir! Bugün henüz herkes farkında olmasa da ABD'nin ekonomik gücü ile politik gücü mütekabil değildir ve sonuç politik gücünün de azalması ile çözülecektir!

- Çin ekonomisi 2030'a kadar ABD ekonomisini geçecek.

  • Kişisel ek: eğer ABD'nin krize yaklaşımı bugünkü kafayla giderse, (çöken ekonomiye rağmen DOW'u 10.000in üzerine atarak ateşin üzerine körükle giderse) süreç 20 yıl da almayacak gibi görünüyor.

- Çin deniz kuvvetlerini güçlendirmek için ciddi çaba içinde.

- Çin deniz kuvvetlerinin ABD kadar güçlü olması şart değil, stratejik olarak tehdit oluşturabilecek ve ABD ordusuiçin "problem oluşturabilecek" seviyede olması yeterli!

- Bugünkü Çin-ABD ilişkisi, 1900'lerin başındaki İngiltere-Almanya ilişkisine benziyor.

- 1900'lerin başında da İngiltere'nin politika yapıcıları (Churchill dahil) Almanya'yı küçümsemişlerdi.

  • tercümesi: bugün de ABD [ve dünya genelindeki paradgma mahkumu kraldan çok kralcılar] Çin'i küçümsüyor, ama onlar da yanılacak!

Bu videoda anlatılanlara rağmen, "dolar rezerv para olmaya devam edecek" diyecek var mı acaba?

Clicky Web Analytics Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 United States License.