Son günlerde ABD'de bütçe açığına ilişkin entersan rakamlar ortalıkta dolaşıyor. 2009 için bütçe açığı tahmini 1.8 trilyon dolardan 1.55 TRİLYON DOLARa indirildi diye sevinmek çin mazeret aramaya çalışanlar yine sevindiler. ABD'de sadece bir eyaletin (California) yerel bütçe açığının bile yıllık 25 milyar dolar olduğu bi ortamda, koca ABD'ye de bu kadar açık vermek yarışır diyenler olabilr. (1 trilyon doların fiziken nasıl büyüklük olduğunu merak edenler geçen ay yazdıklarıma bakabilir!)
ABD'de hükümet sağa sola "kurtarma" amaçlı paralar dağıtırken ve geleckte de dağıtmayı taahhüt ederken, bu yılki açık rakamının gelecek yıllarda da kapanması kolay olmayacak. Nitekim bugünlerde ABD'nin gelecek 10 yıldaki bütçe açığı rakamlarına ilişkin değişik tahminler ortalıkta dolaşıyor.
a) ABD hükümetinin (2010 bütçe projeksiyonlarında yer alan) kendi tahminine göre gelecek 10 yıldaki bütçe açığı 9.51 Trilyon dolar olacak.
b) Kongre Bütçe Ofisinin aynı dönme için tahmini ise 7.137 Trilyon dolar.
c) Bir blogger, economistmom, 14 trilyon dolardan az olmaz diyor.
d) Kamu bütçe politikalarını takp eden Concorde Coalition unvanlı NGO'nun tahmini ise 14.4 trilyon dolar.
e) Bu satırların yazarı 1-i'nin öngürüsü: Hiçbiri! Bu rakamların hiçbirinin tutması mümkün değil. En yükseğinden bile çok daha yüksek olacak. Çünkü hepsi bugünkü dolar ile düşünüyor! Hayatlarında (Bizim Türkiye'de yaklaşık 30 yıl botyunca yaşadığımız yüksek enflasyon dönemini yaşamadıkları için, enflasyonist ortamda uzun vadeli öngörü yapmanın zorluğu konusunda (henüz) fikir sahibi değiller! Enflasyonist ortamda 10 yıl, hele "2010'dan itibaren başlayan gelecek 10 yıl" çok, çok uzun bir zaman!
Bir kaç yıla kalmadan (ABD'de patlayan enflasyon, daha doğrusu stagflasyon ile) bugünkü tahminlerin ne kadar iyimser olduğu ortaya çıkacak. Kongre Bütçe Ofisi'nin 7 Trilyonluk tahminini şimdiden diğer ABD'lik tahminciler bile "naif" olarak nitelendiriyor, ancak 10 yıl sonunda bugün yapılan en yükek tahminin bile naif kalacağını malesef göreceğiz.
Bu arada hatırlatmak gerekirse, yukarıda bahsedilen rakamlar daha önceden borcu olmayan bir hükümetin vereceği açık değil, ABD hükümetinin hali hazırda bundan çok daha yüksek miktarda borcu zaten var! Bahsedilen açıklar, mevcut borcun üzerine gelecek 10 yılda ekleneceği öngörülen rakamlar!
O zaman yine her zamanki soruya dönelim: ABD bu kadar inanılmaz büyüklükte açık verirken ve çok daha fazlasını vereceğini herkes öngörürken, bugünkü doların değeri ve rezerv niteliği aynı kalabilir mi?
Kayıtlar
