Japonya seçimden sonra da büyüyebilecek mi?

Son haftaların flaş konusu, bazı gelişmiş ülkelerin teker teker resesyondan "çıkmaları" idi.

Alman, Fransa, Japonya çok küçük oranlarda da olsa 2Ç2009'da artıya geçerek teknik olarak bir anda resesyondan çıkmışlardı! Yani dip bulunmuş, tünelde ışık görünmüş, vs.

(Geçmişteki resesyonların neredeyse üçte ikisinde, erseyon devam ederken arada 1-2 çeyrek pozitif büyüme olsa da resesyonun devam ettiği verisi bir tarafa,) nasıl oldu da "büyümeye" geçti bu ülkeler?

Bu haftasonu Japonya'da seçimler var. Yıllardan beri iktidarda olan liberal hükümetin durumu sakat. Ne demiş atalarımız? Politikacı esnafı, Japonya'da bile olsa nihayet politikacıdır ! Netekim yarım yüzyıllık iktidarı kaybetme tehlikesini farkeden Japon hükümeti de ne yaptı? Seçimlere giderken kesenin ağzını açarak (hazır kriz gerekçesi de var,) halkın kriz algısını seçim döneminde hafifletmek için paraları döktü. Bi yerde rakamını da okumuştum ama hemen not almayınca unutuyor insan, yaşlılıktan! Özetle seçim öncesi Japonya'da popülist şekilde "hormonlu" paralar harcandı ama bu harcamaların krizden çıkış için orta-uzun vadede ne kadar olumlu etkisi olacak, izleyip göreceğiz.

Aynı gerekçe Almanya için de geçerli. Orada da Ekimde seçim var. Yine atalarımızın dediği gibi, politikacı esnafı Alman bile olsa nihayet politikacıdır. Orada da Merkel seçim öncesi paraları döktü, seçim öncesi 2Ç2009'de görüntü kurtarıldı. Darısı izleyen çeyreklerin başına! Ama bu büyümenin sağlandığı dönemde Almanya'da da yeni oto alımlarına 2500 euroluk teşvik vardı. Onun süresi bitti. Bakalım sonraki çeyrek bu aragazı olmadan büyüme nasıl çıkacak?

Bizde de Mart seçimleri öncesi aynısı olmadı mı? O günlerde yatırımlarını gösterme telaşı içinde olan bazı belediyelerden bugün tahsilat yapmaya çalışan müteahhitlerin durumunu bilen var mı? Keza Haziran 15'e kadar otomotive sağlanan vergi indirimi de satışları hareketlendirmişti. Ama vergi indirimi bitince satışlar yine düşüverdi.

ABD geri kalır mı? Orada da geçtiğimiz günlerde biten Cash for Clusters denilen ve 4500 dolara varan hurda indirimi ile, son bi gayret araba almaya çalıştı vatandaş, yeni aldığı arabanın benzin masrafının öncekine göre çok düşük olacağını ümit ederek. Cash 4 Clusters programının uygulamasını ayrıca ele alacağım, inşallah.

ABD'de ayrıca yeni ev alanlara bugünlerde 8 bin dolar vergi avantajı sağlıyor federal hükümet. Aralık ayına kadar devam edecek bu uygulama. ABD'de bugünlerde gayrimenkul satışlarının artmasında bu 8 bin dolarlık teşvikin de etkisi küçümsenebilir mi? Nitekim bu dönemde ev alanların %40'ı vergi teşviki olmasa evi almayacaklarını söylemişler! Zaten şimdiden, Aralık'tan sonra gayrimenkul satışlarının duracağını söyleyenler var. Ayrıca Kaliforniya'da ilave bir 10 bin dolarlık vergi avantajı daha varmış ama ona başvurular azalmış.

Özetle, 2Ç2009 bu gibi ara gazları verilerek bi şekilde geçti. Ama Japonya ve Almanya'da bi kaç aya kadar seçimler bitecek. Türkiye, Almanya ve ABD'de oto teşviklerinin süresi doldu. ABD'de gayrimenkul teşviki devam ediyopr ama Aralık ayında o da bitecek. Zira devlet ömür byu herkesin cebine para koyacak değil ya! Üstelik borçlanarak... Ondan sonra krizin hala geçmediği fark edilince ne olacak? Ümitsizlik! En korkulan şey...

Aklıma Nasreddin Hocaya atfedilen bir fıkra geliyor. Müthiş bir kıtlığın yaşandığı bir sırada Ramazan bayramı gelincee herkes elinde, avucunda ne varsa bayram günüdür diye ortaya dökmüş. Nasreddin Hoca da bu bayram bolluğunu görüp, "buldum!" demiş. "Her gün bayram olursa, kıtlık biter!"

Her günün bayram olamayacağı anlaşılınca, 2Ç2009'da büyüdü denilen ekonomiler ne olacak?